Evaluatie doelstellingen aan de hand van reflectieverslagen van de deelnemers

studiereis Marokko 24-10-2008 – 31-10-2008

Doelstellingen:

- De studiereis zal de deelnemers ervaringen meegeven, die een positieve en verrijkende bijdrage leveren aan de omgang met deze groep Marokkaanse jongeren en hun ouders.

Uit de reflectieverslagen blijkt dat de deelnemers direct na de studiereis hun bevindingen van de studiereis hebben omgezet in handelen en dus verweven hebben in hun professionaliteit. De deelnemers kijken met een pluralistische visie, waar cultuur van de betrokkene één van de factoren is die invloed hebben op het functioneren van de jongere en hun ouders. De deelnemers zien de persoon centraal en gebruiken hun positieve ervaring van de studiereis in contact met hun cliënten. De pluralistische visie is meer gaan leven en heeft na deze studiereis meer praktische handvaten gekregen. De vaardigheden en competenties van de deelnemers zijn verbeterd en versterkt!  

‘Onze Marokkaanse jeugd’ vinden ze in Marokko niet zo Marokkaans als dat in Nederland gesteld wordt. De deelnemers herkenden geen gelijkenissen tussen Marokkanen in Marokko en ‘Onze Marokkaanse jeugd’ in Helmond. De benaming ‘Marokkaans’ is voor veel deelnemers een lastig begrip geworden, dit begrip dekt namelijk niet de persoon erachter.  

Uit de reflectieverslagen wordt opgemerkt dat je vervelende Marokkaanse/Nederlandse jongeren net als iedere andere jongere moet aanpakken. Een aparte behandeling voor deze groep dient geen enkel doel (Pluralistische inslag).

De positieve kennis en ervaringen die zijn opgedaan zijn meteen door de deelnemers verspreid onder de collega’s. De deelnemers zijn in staat om hun collega’s te enthousiasmeren en hen te sturen in bepaalde gedachten door enkel vragen te stellen.

- Door het opdoen van ervaringen in Marokko, worden de deelnemers zich bewust van eigen normen, van eigen vanzelfsprekendheden en gewoontes. Daarnaast ontdekken dat de waarden universeel zijn.

DE Marokkaan en DE Nederlander bestaat niet. Normen verschillen, maar de waarden niet. De Marokkaanse Helmonders zijn niet zo ‘Marokkaans’ als dat de meeste deelnemers dachten. De problemen van deze jongeren en hun ouders heeft weinig tot niets met Marokko te maken. Bij bijna alle deelnemers kwam dit punt terug.

De waarde “respect” is uitgangspunt in gesprekken. De deelnemers zien respect als een gedeelde waarde die naar elkaar uitgedragen moet worden. Zij zien dat dit een begin is van een goed gesprek.

Een gezamenlijk doel met betrokkenen duidelijk en helder omschrijven is ook uitgangspunt om deze samen met hen (ouders en jongeren) deze te realiseren. De deelnemers zien dat er te weinig gepoogd is om ouders te wijzen op hun verantwoordelijkheden en hen te mobiliseren hun verantwoordelijkheid te nemen. De deelnemers voelen nu nog meer de drang om hier werk van te maken. Samen met ouders en eventueel professionele instellingen voorkomen dat deze groep jongeren afglijdt in het criminele circuit of zijdelings bij betrokken raken. De deelnemers merken ook op dat er met de harde kern ook hard opgetreden moet worden, niet harder dan welke andere jongeren met welke andere etniciteit dan ook. Cultuur mag ook niet als excuus gebruikt worden door deze ‘raddraaiers’! (laat je dus niet beïnvloeden door hen die misbruik willen maken van het begrip ‘cultuur’ om zich zo in een slachtofferpositie te manoeuvreren.)

- Door het deelnemen aan deze reis worden de deelnemers meer capabel om te gaan met culturele en religieuze verschillen en kunnen de deelnemers meer aansluiting krijgen bij de Marokkaanse groep in Helmond.

De deelnemers herkennen de verschillen, maar hebben meer overeenkomsten geconstateerd dan verschillen. De deelnemers hebben het feit dat ze naar Marokko zijn geweest en vooral in de rifgebergte, als waardevol ervaren. In gesprekken met cliënten hebben een aantal deelnemers al successen geboekt. Alleen het vertellen over de studiereis heeft bij verschillende deelnemers al openingen verschaft. Men staat open voor wat je komt vertellen, het wantrouwen vermindert bij je gesprekspartner, waardoor aansluiting bij je doelgroep makkelijker gaat dan voorheen.

- De reis levert ons bouwstenen voor het ontwikkelen van betekenisvol intercultureel handelen.

De pluralistische visie heeft een waardevolle betekenis gekregen voor de deelnemers. Deze visie is eigen gemaakt en de deelnemers zijn in staat om deze om te zetten in handelen. Uit de reflectieverslagen van de deelnemers blijkt ook dat bepaalde vooroordelen zijn bijgesteld. (Houd dit vooral vast, herken vooroordelen en check of ze wel/niet kloppen: open communicatie) De deelnemers staan open voor wat de ander te melden heeft, zonder daar een waarde oordeel aan te koppelen. Deelnemers zien hoe divers mensen zijn en hoeveel factoren invloed hebben in hoe mensen leven.

- De studiereis bestaat uit een cultureel gedeelte, waarin de deelnemers kennis maken met een aantal aspecten van Marokkaanse cultuur, religie, geschiedenis en geografie.

De deelnemers merken grote contrasten tussen het noorden en het zuiden van Marokko. Zij hebben het landschap van het noorden gezien en geproefd. De deelnemers hebben een middag op het platteland, het leven van 1^ste generatie Marokkaanse ouders ervaren. Door deze ervaring is voor de deelnemers een beeld gevormd van waaruit deze groep vertrokken is naar het westen. Er is door de geschiedenis van migranten in Nederland een bepaald respect bij de deelnemers ontstaan.

- Het doel van de politiebezoek Helmond bij de politie in Nador is vooral om kennis en ervaringen uit te wisselen met elkaar. De politie Helmond zal nieuwe inzichten opdoen en hun visie met betrekking tot omgaan met diversiteit en Marokkanen in het bijzonder verder vormgeven.

Er is over en weer veel kennis uitgewisseld. Ook veel vernieuwende meningen en inzichten zijn er ontstaan. De lezing van de commissaris heeft enkele eye-openers opgeleverd. De meeste deelnemers zijn onder de indruk van zijn betoog en realiseren zich dat we in Nederland meer aandacht moeten hebben voor bijvoorbeeld het opleidingsniveau van de imams en welke invloed zij hebben op Marokkaanse Nederlanders en de Nederlandse samenleving in zijn totaliteit. Zo heeft de mening van de commissaris met betrekking tot stigmatisering de deelnemers doen denken, doen twijfelen en doen leren (filosofische wijze van leren). De ‘raddraaiers’ moeten worden aanpakken en de meelopers een helpende hand aanreiken middels dialoog. Samenwerking tussen ouders, het onderwijs, hulpverlening en de moskeeën is van belang om deze jongeren goed te kunnen helpen.

- Daarnaast wil de politie Helmond, indien mogelijk, een samenwerkingsrelatie aangaan met het politie korps te Nador. De uitwisseling van kennis en ervaring continueren levert meer een band op met elkaar, die uiteindelijk ten goede komt van de Marokkaanse gemeenschap in Helmond. Het in regelmaat contact onderhouden met elkaar, houdt ook in dat daarbij gedacht kan worden aan een bezoek van het politie korps Nador aan de politie Helmond in Nederland.

De eerste contacten tussen Politie Helmond en Politie Nador zijn door deze studiereis gelegd. Het eerste vervolg zal zijn in het voorjaar. Dan komt de politiecommissaris van Nador als gastspreker voor een symposium over jeugd in Helmond.

Tijdens de reis krijgen deelnemers gelegenheid om zich te verdiepen in vragen die samenhangen met het doel waar zij aan werken. Te denken valt aan thema’s als de relatie school-ouders; pedagogisch en didactisch klimaat; onderwijsachterstanden; waarden en normen; onderwijs en religie; schooluitval, stage’s en internationale samenwerkingsverbanden met voortgezet onderwijs.

Het ROC gaat samen met het Jan van Brabant kijken of stages en uitwisselingen tussen studenten en leerkrachten over en weer met Nador gerealiseerd kan worden.

Tijdens de reis zal stichting ‘Cecodel’ te Beni Nsar bezocht worden, waarbij eveneens kennis en ervaringen zullen worden uitgewisseld. Dit bezoek zal in teken staan van het opdoen van inspiratie, waarbij gekeken zal worden naar de opzet van activiteiten en de doelstellingen daarvan.

Consius Trainingen

Warda Boutaibi, trainer omgaan met diversiteit

Persoonlijke citaten uit de reflectieverslagen van de deelnemers:

‘Kijken naar de algemene doelstelling heeft het mij meer gebracht dan ik vooraf had kunnen vermoeden. Ik gun iedereen deze ervaring en de “beklijving” van het echte Marokko. De woorden Moskee, islam, berber, Rifgebergte, Beni Said, hoofddoekjes, cultuur, religie en ‘Marokkaan’ hebben voor mij een ‘andere’ betekenis gekregen. De opgedane ervaring en kennis helpen mij in mijn werk’.

‘Ik heb altijd gezegd dat ik absoluut vind dat alle mensen gelijk zijn, ongeacht hun geslacht, ras, geloof of afkomst. Dat werd gevoelsmatig steeds moeilijker. Ik had immers elke keer te maken met die K…Marokkanen, wat mijn beeld vertroebelde. Nu heb ik er zo veel gezien die heel gewoon zijn. Gewone mensen met hun gewone doen en laten en hun normale gedrag. In feite gewoon zoals we hier ook zijn. Dat scheelt heel veel en ik kijk nu ook door een andere bril. Ik zie nu gewoon een stelletje vervelende jongeren en kan zelfs het feit dat hun ouders van Marokkaanse afkomst zijn daar los van zien. Ik kan in het vervolg begrijpen als ze rondhangen, ze aanspreken als ze niet normaal doen, ze aansproten om te gaan werken en ze vertellen dat ik met hun ouders kan en zal gaan praten’.

‘Ik heb via anderen vernomen dat het feit alleen als dat ik in Marokko ben geweest ook bij onze doelgroep op een van de scholen iets positiefs teweeg heeft gebracht. Ze hebben aangegeven met mij in gesprek te willen. Iets wat vanwege een stuk wantrouwen eerder zeer moeilijk was’.

‘Ik heb in het verleden ouders te weinig betrokken bij gesprekken omdat ze niet bereikbaar waren of niet aanspreekbaar. Te weinig op hun verantwoordelijkheden gewezen. Net zo goed als ouders van Nederlandse jongeren moeten zij ook betrokken worden bij de opvoeding en scholing van hun kinderen. Niet langer verschuilen’.

‘Ik zal de Marokkaanse jeugd in Nederland niet meer stigmatiseren, als ik dat al deed. Ik denk ook dat we gewoon het gedrag van de verkeerde gaande jeugd moeten benoemen en daar keihard aan gaan werken’.

‘Ik heb veel meer respect gekregen voor de mensen van Marokkaanse afkomst en heb het voornemen daar ook naar te zullen handelen. Dat de taal de communicatie zal bemoeilijken neem ik dan maar voor lief. Door meer tijd te nemen voor deze mensen zal ook dat probleem minder irritaties opleveren’.

‘Wat ik vooral geleerd heb is dat iedereen een individu is, De Marokkaan bestaat net zo min als DE Nederlander. Ieder met zijn eigen achtergrond, afkomst en ontwikkeling, maar ze verdienen wel allemaal dezelfde aanpak als ik kijk naar het politiewerk en dat betekent vooral kort, duidelijk en rechtvaardig’.

Ik heb persoonlijk heel veel indrukken opgedaan. Ik ben door al deze indrukken, bevindingen en andere meningen erg gesterkt in zijn eerdere eigen mening en visie over normen en waarden en in mijn doen en laten, beredeneerd vanuit de z.g. pluralistische benadering. Ik voel nu steeds een behoefte om anderen hierover te informeren en bij te praten’.

‘Wat ik vooral geleerd heb uit de cursus is de pluralistische aanpak. Iedereen is anders. Wat vaak gedaan wordt is met jullie en wij praten. Zeker als je in gesprek bent met mensen uit andere culturen. Ik let hier nu veel meer op. Het gedrag van een jongeren wordt door meerdere factoren bepaald’.